به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از افکار- نمودار وضعيت کاغذ در يک سال گذشته از نظر قيمت عمدتاً صعودي و از نظر عرضه به مصرف‌کنندگان اصلي آن در حوزه فرهنگ يعني ناشران و مطبوعاتي‌ها، غالباً نزولي بوده است. جداي از نوسانات نرخ ارز و طلا و پارامترهاي اقتصادي ديگر در اين بازه زماني که تاثير زيادي بر افزايش بهاي کاغذ گذاشت، برخي مسائل ديگر از جمله درخواست و صدور مجوز به صدها نشريه بدون توجه به موجودي کاغذ کشور، دشوار شدن روند واردات برخي کالاها از جمله همين محصول به کشور، نبود يک نگاه مشترک بين دستگاه‌هاي مسئول از جمله وزارت ارشاد و وزارت صنعت و معدن در مسئله کاغذ و نبود هم‌افزايي ميان نهادهاي متولي، احتکار و گرانفروشي در بازار کاغذ و نبود نظارت دقيق بر اين بازار، برخي از مسائلي است که بر دامنه بحران کاغذ در سال جاري اضافه کرد. گزارش زير مي‌کوشد ضمن مرور نوسانات وضعيت کاغذ چه از جهت قيمت و چه به لحاظ موجودي، نقاط گره اين بحران را هم دست کم براي مسئولان اين حوزه مشخص کند؛ به اين اميد که در آغاز سال ?? و با درس گرفتن از سعي و خطاهاي سال ?? اين بحران پشت سر گذاشته شود.
اسفند ??: پارسال همين روزها بود که مي‌شد نشانه‌هاي نگراني نسبت به آينده بازار کاغذ و مقوا (چه توليد، چه واردات و چه بهاي آن) را در چهره مصرف‌کنندگان اين اقلام و فرآورده‌هاي آنها (اعم از کتاب، روزنامه، تقويم، پوستر و غيره) ديد؛ وقتي خبر رسيد بهاي هر بند کاغذ تحرير ?? گرمي يعني اصلي‌ترين کاغذ مورد استفاده در توليد کتاب در کمتر از يک هفته از ?? هزار تومان به ?? هزار تومان افزايش يافت.
اين اتفاق البته در پي بحران ارزي و نوسانات شديد قيمت طلا که از چند ماه قبل بر کشور حاکم شده بود، رخ داد. در پي همين ماجرا، بهاي تقويم و سررسيد و کارت پستال‌هاي شب عيد در بازار دست کم ?? درصد افزايش يافت و مثلاً تقويم فاخر و با کيفيتي که سال قبلش ?? هزار تومان فروخته مي‌شد، اسفند ?? قيمتش به ?? هزار تومان رسيد.
در همين حال و با اوج گرفتن بحران کاغذ در بازار نشر کتاب، اتحاديه ناشران و کتابفروشان تهران رسماً به وزارت ارشاد پيشنهاد شناورسازي قيمت کتاب را داد و هدف از آن را کنترل مقطعي اين بحران و جلوگيري از ورشکستگي ناشران عنوان کرد.
بحراني که در آن مقطع از سال يعني در پيکِ کاري چاپخانه‌هاي کشور (ماه‌هاي پاياني سال) ظهور کرد، حکايت از يک وضعيت غيرطبيعي داشت. آن زمان جليل غفاري رهبر، رئيس اتحاديه صحافان تهران بر اين اعتقاد بود که دليل اين مسئله، نبود نظارت بر قيمت‌ها است.
او يک سئوال جدي را مطرح کرد که شايد هنوز هم پاسخي به آن داده نشده است؛ «کدام يک از اجناس وارداتي با دلار ???? توماني (ارز مصوب دولتي آن روز) وارد کشور شده است که شاهد اين همه افزايش قيمت هستيم؟».
آن زمان قيمت هر بند کاغذ تحرير که پرکاربردترين کاغذ براي ناشران است، نسبت به چند ماه قبلش، با يک افزايش تقريباً دو برابري از ?? هزار تومان به ?? هزار تومان و بهاي کاغذ A? هم از حدود ? هزار تومان به ? هزار تومان رسيده بود.
فروردين ??: به مرور با فراگير شدن بحران نشر، افزايش بهاي کاغذ دامن سازمان‌هاي دولتي را هم گرفت و جايي مثل سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد هم با ?? سال سابقه از افزايش شديد قيمت کاغذ به شدت متاثر شد و مسئولان اين ناشر بزرگ دولتي را به سمت اجراي سياست‌هاي انقباضي و تعديلي کشاند.
به گفته زهرا ميرزاخاني، مدير سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، اين سازمان عريض و طويل که تا ? ماه پيش کاغذ مورد نيازش را با بهاي هر بند ?? هزار و ??? تومان تهيه مي‌کرد، ناچار بود ?? هزار و ??? تومان براي همين کاغذ هزينه کند و حتي در سياست‌هايش هم در جذب اثر، هم در شمارگان کتاب، هم در تجديد چاپ آثار و هم در قيمت کتاب تجديد نشر جدي بکند. به عنوان مثال تيراژ کتاب اين ناشر که تا چند ماه قبل از آن ???? نسخه بود، به کمترين ميزان خود در طول ?? سال گذشته يعني ??? نسخه رسيده بود.
ناشر دولتي ديگري که گراني کاغذ، دامن او را هم گرفت، انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملي ايران بود که تيراژ کتاب‌هايش به زير ??? هم نسخه رسيد.
ارديبهشت ??: عليرغم رونق نسبي بازار کتاب و نشر در نيمه‌هاي بهاي امسال به خاطر برگزاري نمايشگاه کتاب تهران، سير صعودي افزايش بهاي انواع کاغذ و روند کاهش فعاليت واحدهاي توليدي در اين عرصه اعم از چاپخانه‌ها و صحافي‌ها همچنان ادامه يافت. بنا بر اعلام رسمي اتحاديه صحافان، واحدهاي صحافي که در سال قبل (????) روزانه هشت ساعت فعال بودند، در سال جديد ساعت کاري خود را به نصف اين ميزان يعني چهار ساعت تقليل دادند و به خاطر گراني کاغذ حتي ناچار به برش زدن کاغذهاي ?? گرمي و توليد کاغذهاي A? از آن شدند!
سير صعودي قيمت کاغذ در حالي رخ مي‌داد که مسئولان تشکل‌هاي صنفي اعم از اتحاديه‌هاي چاپخانه‌داران، صحافان و ناشران و کتابفروشان معتقد بودند حتي يک مورد از محموله‌هاي وارداتي کاغذ با ارز آزاد وارد کشور نشده است و واردکنندگان از ارز دولتي که آن زمان ???? تومان بود، استفاده کرده‌اند.
يعني با احتساب واردات کاغذ با اين ارز (???? تومان) هزينه خريد هر بند کاغذ تحرير ?? گرمي براي واردکنندگان رقمي در حدود ?? هزار تومان شده است؛ در حالي که مصرف کنندگان حتي با پرداخت بيش از دو برابر اين رقم (?? هزار تومان) امکان خريد کاغذ را نداشتند.
در هر حال يک نوع از کاغذ A? که تا سه ماه قبل از آن بندي ???? تومان بود، به ???? تومان رسيد و يک نوع ديگر که حدود ???? تومان بود، به بيش از ????? تومان رسيد.
خرداد ??: در ماه پاياني فصل بهار و پس از فروکش کردن تب نمايشگاه کتاب تهران، ناشران دوباره به منزل اول بازگشتند. در اين ماه بهاي کاغذ تحرير ?? گرمي اندونزي اصلي‌ترين کاغذ در چاپ کتاب ناشران است، به مرز ?? هزار تومان رسيد؛ اين کاغذ ? ماه قبل ?? تا ?? هزار تومان خريد و فروش مي‌شد.
مشکل تنها افزايش بهاي کاغذ نبود و مسئله جدي‌تر کمياب شدن آن بود. به ناچار ناشران به سمت استفاده از کاغذهاي توليد کارخانه چوب و کاغذ مازندران رفتند که چند ماهي بود توليد انبوه کاغذ خود را از سرگرفته بود.
اين کاغذ البته چندان کيفيتي نداشت. با اين حال کتاب‌هايي هم که از آنها درمي‌آمد، با افزايش قيمت روبرو شد و به طور ميانگين مي‌توان گفت يک کتاب ??? صفحه‌اي چهار تا پنج هزار تومان قيمت مي‌خورد.
تير ??: قيمت کاغذ تحرير در اين ماه از مرز ?? هزار تومان هم گذشت و همچنين قيمت کاغذهاي گلاسه هم با افزايش چشمگيري روبرو شد که اين سير صعودي بيشتر متاثر بود از نوسانات قيمت دلار، ناممکن شدن گشايش اعتبار و توقف واردات کاغذ از اندونزي و کره جنوبي.
در تيرماه شرايط به گونه‌اي بود که حتي فروشنده‌اي هم که مثلاً کاغذ تحرير ?? گرمي را ?? درصد بيشتر از دو ماه قبل به مشتري مي‌فروخت، از اين معامله راضي نبود، چرا که اطميناني نسبت به آينده بازار اين کالا نداشت.
اين در حالي بود که مسئولان مربوطه در وزارتخانه‌هاي ارشاد و صنعت و معدن، از ضرورت تقويت کارخانه‌هاي داخلي توليد کاغذ ـ که متاسفانه تعدادشان به انگستان يک دست هم نمي‌رسد ـ سخن مي‌گفتند؛ غافل از اين مسئله اساسي که مواد اوليه مورد نياز همين کارخانه‌ها براي توليد کاغذ، عموماً وارداتي و لاجرم مشمول تحريم‌ها است.
البته خود مسئولان هم بر اين نکته صحه مي‌گذاشتند که اگر همين چند کارخانه توليدکننده کاغذ هم با تمام توان فعاليت کنند، در نهايت مي‌توانند جوابگوي ?? درصد نياز کشور باشند و مابقي اين نياز بسته به واردات است.
در همين ايام بود که بحث اولويت‌بندي براي واردات کالاها مطرح شد و اتفاقي که در اين حوزه افتاد، اين بود که نامي از کاغذ در فهرست کالاهاي اولويت‌دار به چشم نمي‌خورد و همين مصوبه دولت، موجب يک شگفتي و جهش در قيمت انواع کاغذ شد؛ به طوري که تقريباً از همان روزهاي نخست پس از اعلام اين تصميم، تاثير خود را در بازار نشان داد.
قيمت کاغذ اندک اندک خيز برداشت و بهاي هر بند کاغذ تحرير به بيش از ?? هزار تومان رسيد و با اين حال برخي فروشندگان از فروش همين کاغذ هم به مصرف‌کنندگان امتناع مي‌کردند.
در همين حال کاغذ گلاسه در بازار ???? تا ???? تومان خريد و فروش مي‌شد و اين در حالي بود که تا همين يک ماه پيش قيمت اين کاغذ ???? تا ???? تومان بود.
مرداد ??: قيمت کاغذ در اين ماه با گذشتن از مرز ?? هزار تومان به ?? هزار تومان هم رسيد و طوري شد که اعتراض رئيس کتابخانه ملي ايران را هم در پي داشت؛ زماني که به مشکلات انتشارات اين سازمان عريض و طويل دولتي پرداخت و گفت: در هفته جاري (ميانه مرداد) دو محموله کاغذ از بازار آزاد خريداري کرده‌ايم که هر کدام يک قيمت داشته است؛ امروز (?? مرداد) آن را بندي ?? هزار تومان خريداري کرده‌ايم.
شهريور ??: در اين ماه وزارت ارشاد و مشخصاً معاونت فرهنگي آن اقدام به تشکيل کارگروهي براي حل مشکل کاغذ و داريوش رضواني مشاور وقت اين معاونت مسئول اين کارگروه شد. اين در حالي بود که با برکناري بهمن دري اخوي، علي اسماعيلي جانشين وي شده بود و مسئول جديد، اراده کرده بود تا مشکل کاغذ را به هر نحو ممکن از پيش رو بردارد.
با اين حال همچنان موانعي براي گشايش اعتبار جهت واردات کاغذ سر راه واردکنندگان کاغذ بود و لذا مسئولان اين کارگروه انرژي اصلي خود را معطوف تقويت کارخانه‌هاي توليدکننده کاغذ در داخل کشور کردند. البته پس از برخي اقدامات اين کارگروه، قيمت کاغذ به ميزان بسيار کمي مهار شد و بهاي کاغذ تحرير به ?? هزار تومان رسيد.
اصلي‌ترين مسئله‌اي که به عنوان مثال رئيس اتحاديه صنف فروشندگان کاغذ و مقوا به عنوان دليل بالا رودن قيمت کاغذ از آن نام مي‌برد «احتکار و گرانفروشي» بود. حاجي‌آخونديان همچنين از اينکه «عليرغم تمام نامه‌هايي که به وزارت صنعت، معدن و تجارت براي نظارت بر اين احتکار و گرانفروشي کاغذ نوشته شده، اقدامي در اين خصوص انجام نشده» انتقاد کرد.
ماه‌هاي سال قيمت کاغذ تحرير به تومان
مهر ??: اتفاقي که در اين ماه رخ داد، تعيين تعرفه صفر درصد براي واردات کاغذ بود که برخي فعالان عرصه کاغذ به عنوان «نوشدارويي بعد از مرگ سهراب» از آن ياد مي‌کردند. به هر حال و بر اساس تصميم دولت که از سوي محمدرضا رحيمي؛ معاون اول رئيس جمهور براي اجرا ابلاغ شد، سود بازرگانى کاغذ روزنامه صفر درصد تعيين شد.
اما درست يک روز بعد از اين اتفاق بود که رئيس اتحاديه صنف فروشندگان کاغذ و مقواي تهران، هرگونه گشايش اعتبار براي واردات کاغذ را به رغم از بين رفتن تعرفه آن رد کرد و گفت: اين مصوبه تاکنون تاثيري در قيمت کاغذ نداشته و کاهشي در قيمت کاغذ و مقوا گزارش نشده است.
در زمان ابلاغ اين مصوبه، قيمت کاغذ تحرير به بندي ?? هزار تومان رسيده بود که البته تا ?? هزار تومان هم معامله مي‌شد. قيمت کاغذ گلاسه هم به ???? تومان در هر کيلو رسيده بود.
بعد از چند هفته، خبر اميدوارکننده‌اي در حوزه کاغذ اعلام شد؛ سيدعليرضا شجاعي، سخنگوي وزارت صنعت، معدن و تجارت رسماً اعلام کرد که مانعي براي تخصيص ارز مبادله‌اي به کساني که مايل به واردات کاغذ هستند، وجود ندارد و واردکنندگان کاغذ مي‌توانند نسبت به دريافت ارز با نرخ مبادله‌اي اقدام کنند.
به اين ترتيب بود که کاغذ هم به اولويت‌هاي ?? گانه تخصيص ارز افزوده شد و در گروه ششم اين فهرست قرار گرفت. اين گروه کالايي دربردارنده برخي قطعات و تجهيزات صنايع پايين دستي، کاغذ و مقوا و نيز کاغذ روزنامه بود.
البته تنها کالاهاي اولويت اول و دوم مشمول تخصيص ارز مرجع بودند و کالاهايي که در اولويت دوم تا ششم قرار داشتند، مشمول تخصيص ارز مبادلاتي مي‌شدند و واردکنندگان مي‌توانستد با مراجعه به مرکز مبادلات ارزي، ارز مورد نياز خود را دريافت کنند.
رفع محدوديت براي تخصيص ارز به واردکنندگان کاغذ در حالي بود که بنا بر آمارهاي رسمي در سال ???? ميزان مصرف کاغذ روزنامه در کشور ??? هزار تن بوده است که از اين ميان سهم واردات ?? درصد و سهم توليد داخلي ?? درصد بود.
همزمان با اين اقدامات و به طور مشخص پس از حذف تعرفه کاغذ و در واقع کاهش آن از ?? درصد به صفر درصد، از معاونت مطبوعاتي هم خبر رسيد که به زودي مقدار زيادي کاغذ داخلي به صورت حواله در اختيار نشريات قرار مي‌گيرد.
بنا بر وعده مسئولان اين معاونت، مقرر شد به زودي فرمي براي توزيع حواله کاغذ توسط «موسسه مطبوعاتي نشرآوران» قرار داده شود که با ارائه آن به مديران نشريات، آنها مي‌توانستند کاغذ توليد داخل را به ميزان مشخصي و البته با قيمتي کمتر از بازار دريافت کنند.
اولين حواله‌هاي کاغذ روز ?? مهر ميان مديران نشريات توزيع شد و طي ? روز ?? روزنامه سراسري حواله کاغذ به ميزان ???? تومان براي هر کيلو از کاغذ توليد کارخانه چوب و کاغذ مازندران را دريافت کردند.
آبان ??: طرح تخصيص حواله کاغذ به مديران نشريات ادامه يافت و مي‌توان گفت عليرغم کيفيت نه چندان مساعد کاغذها، حداقل بقاي روزنامه‌هاي سراسري تامين شد. تا اوايل آبان ماه امسال ?? روزنامه سراسري اين حواله‌ها را دريافت کردند، اما ديگر نشريات اعم از نشريات محلي و نيز نشرياتي که دوره انتشارشان هفتگي و ماهيانه و فصلي بود، همچنان چشم‌انتظار بودند.
در همين حال به نظر مي‌رسيد به دليل عدم مشارکت جدي دستگاه‌هاي مختلف غير از وزارت ارشاد از جمله بانک مرکزي و وزارت صنعت و معدن در تصميمات کارگروه کاغذ، تغيير محسوسي در مشکلات ناشران به وجود نيامد؛ محمدمهدي داوودي‌پور، رئيس شرکت تعاوني ناشران و کتابفروشان تهران در جلسه‌اي مشترک و رودررو با مسئولان وزارت ارشاد ـ که کمتر در اين سال‌ها شاهد آن بوده‌ايم ـ با اشاره به بحراني که اعضاي اين تعاوني با آن دست به گريبان هستند، نسبت به آينده صنعت نشر هشدارهاي جدي داد.
به گفته وي، اين شرکت تعاوني از آذرماه سال ?? و به دليل مشکلات ناشي از گراني کاغذ، نوسانات شديد ارزي و برخي بي تدبيري‌ها در شرايط ويژه‌اي قرار گرفته است. داوودي‌پور گفت: از ? کارخانه توليدکننده کاغذ در کشور ? کارخانه تعطيل شده‌اند و تنها ? کارخانه چوب و کاغذ مازندران و پارس باقي مانده که از بين اين دو کارخانه هم تنها يکي از آنها امکان توليد کاغذ تحرير مورد نياز ناشران را دارد.
رئيس شرکت تعاوني ناشران و کتابفروشان تهران از لغو يکجانبه قرارداد توليد و ارائه ??? تن کاغذ (??? تن کاغذ شيت و ?? تن کاغذ رول) از سوي کارخانه چوب و کاغذ مازندران هم به شدت انتقاد کرد.
در همين اثنا، داريوش رضواني، مسئولال کارگروه کاغذ وزارت ارشاد ضمن تائيد عرضه کاغذ تحرير با بهاي ??? هزار تومان در بازار، از عرضه کاغذ ?? هزار توماني با حمايت همين شرکت تعاوني (شرکت تعاوني ناشران و کتابفروشان تهران) در صورت تخصيص ارز مبادله‌اي با قيمت (هر دلار ???? تومان) در آينده نزديک خبر داد. با اين حال اين محموله به دليل عدم تخصيص ارز لازم، تا لحظه مخابره اين گزارش خريداري و وارد کشور نشده است.
اين گفته‌هاي داريوش رضواني در حالي مطرح شد که در روزهاي پاياني ماه آبان، قيمت کاغذ حتي از مرز ??? هزار تومان هم عبور کرد و با رسيدن به عدد ??? هزار تومان رکورد زد.
آذر ??: کمک معاونت مطبوعاتي به نشريات براي تامين کاغذ مورد نيازشان در اين ماه هم ادامه يافت و مرحله دوم طرح ارائه حواله کاغذ به مديران روزنامه‌هاي سراسري و محلي به اجرا درآمد. اين در حالي بود که در مرحله اول، بيش از ?? روزنامه سراسري حواله کاغذ ???? توماني دريافت کرده بودند.
البته اين بار مبلغ اين حواله با افزايش ??? توماني براي دريافت هر کيلو کاغذ توليد چوب و کاغذ مازندران به ???? تومان رسيد؛ با اين تفاوت که در اين مرحله روزنامه‌هاي محلي با دوره انتشار ? يا ? شماره در هفته هم مي‌توانستند حواله دريافت کنند.
در اين مرحله امکان دريافت حواله‌هاي مذکور به ?? نشريه محلي داده شد. اين طرح در پي اعلام آمادگي کارخانه چوب و کاغذ مازندران براي توليد ?? تا ?? هزار تن کاغذ و در واقع با هدف جلوگيري از سرريز شدن اين ميزان کاغذ به بازار آزاد صورت مي‌گرفت. در اين زمان و در پي برخي اقدامات کنترلي، قيمت کاغذ تا حد قابل قبولي پائين آمد و کاغذ تحرير ?? گرمي با کاهشي حدوداً ?? هزار توماني به بندي ?? هزار تومان رسيد.
دي ??: در اين ماه بالاخره انتظار ناشران عضو شرکت تعاوني به سر رسيد و يک محموله ???? تني کاغذ وارد شده از اندونزي به کشور، با بهاي هر بند ?? هزار تومان ميان آنها توزيع شد. بخشي از نقدينگي لازم براي اين کار را شرکت تعاوني ناشران و کتابفروشان تهران و بخشي را هم يکي از موسسات فرهنگي تامين کرده بود.
اين اقدام تاثير نسبتاً مناسبي روي بازار گذاشت و دست کم از افزايش قيمت کاغذ جلوگيري کرد؛ به طوري که قيمت کاغذ تحرير را در بازار تا ?? هزار تومان هم پائين آورد.
اتفاق خوب ديگري که در ديماه رخ داد اين بود که مسئولان وزارت صنعت و معدن به واردکنندگان کاغذ اطمينان دادند که هيچگونه محدوديتي در ثبت سفارش کاغذ، مقوا و ديگر ملزومات چاپ نخواهند داشت و ارز مبادله‌اي براي واردات اين اقلام کماکان به متقاضيان داده مي‌شود.
بهمن ??: در اين ماه فاز سوم طرح ارائه حواله کاغذ ارزان قيمت به مطبوعات هم به مرحله اجرا درآمد؛ در اين دور جديد، نشرياتي که دوره انتشار آنها «هفته نامه» بود، اين امکان را يافتند تا حواله کاغذ ???? توماني براي دريافت هر کيلو کاغذ مورد نياز ـ البته توليد کارخانه چوب و کاغذ مازندران ـ را از معاونت مطبوعاتي دريافت کنند.
در اين ماه و با اوج گيري دوباره قيمت سکه و ارز، بازار کاغذ هم دوباره متلاطم شد و بهاي آن در بازار به ميزان حدود ?? هزار تومان براي هر بند کاغذ تحرير افزايش يافت و به ?? هزار تومان در هر بند رسيد.
همچنين پس از تغيير مسئول کارگروه کاغذ وزارت ارشاد (که طي آن همايون اميرزاده جايگزين داريوش رضواني شد) برخي موسسات دولتي براي معرفي جهت تخصيص ارز براي واردات کاغذ خبر، ابراز تمايل کردند که از جمله آنها موسسه کمک به توسعه فرهنگ و هنر بود.
تلاش مسئولان وزارت ارشاد در دو حوزه معاونت فرهنگي و معاونت مطبوعاتي ادامه يافت، اما اين اقدامات شايد به خاطر عدم حمايت ديگر بخش‌هاي مرتبط با موضوع از جمله وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان تعزيرات حکومتي و متوليان تنظيم بازار، چندان کاري از پيش نبرد.
مدتي بعد يک محموله ديگر شامل ?? هزار تن کاغذ که با ارز مبادله‌اي تامين شده بود، از سوي مجمع واردکنندگان کاغذ وارد کشور شد. رقمي که مسئولان براي عرضه اين کاغذ ميان متقاضيان و به خصوص ناشران اعلام کرده بودند، هر بند ?? تا ?? هزار تومان بود.
همچنين قرار بود در جلسه‌اي با حضور تمام اعضاي کارگروه کاغذ، مبلغ مشخص و نهايي کاغذ در بازار تعيين و اعلام شود که باز هم تا زمان مخابره اين گزارش هيچ خبري از اين جلسه به بيرون درز نکرده است.
اسفند ??: در اين ماه هم نوسانات قيمت کاغذ عليرغم ورود يک محموله نسبتاً قابل توجه کاغذ وارداتي که با ارز مبادله‌اي وارد کشور شده بود، ادامه يافت، اما اين نوسانات تقريباً بين ?? تا ?? هزار تومان ثابت ماند.
طبق يک روال مرسوم هر ساله، دغدغه اصلي برخي از نشريات به ويژه روزنامه‌ها، انتشار سالنامه‌هاي نوروزي است تا بتوانند در ايام تعطيلات عيد پل ارتباطي خود را با مخاطبانشان حفظ کنند، اما به نظر مي‌رسد در شرايطي که برخي روزنامه‌هاي سراسري به دليل افزايش هزينه‌هاي چاپ از تعداد صفحاتشان کاسته‌اند و حتي برخي از روزنامه‌هاي کثيرالانتشار و رسمي در يک اقدام حيرت‌انگيز، تعداد صفحاتشان را به ? رسانده‌اند، انتشار اين سالنامه‌هاي مطبوعاتي دشوار و يا دست کم مخاطبان مجبور خواهند بود، هزينه نامتعارفي براي آنها پرداخت کنند.
از سوي ديگر مسئولان وزارت ارشاد و مشخصاً معاونت مطبوعاتي بارها از صدور مجوز به صدها نشريه در دو سال اخير به عنوان يکي از حرکت‌هاي موفق عملکرد خود ياد کرده‌اند که چنين اقدامي، هرچند مي‌تواند خوب و ارزنده تلقي شود، اما نسبتي با اوضاع کاغذ و وضعيت نشر مطبوعات ندارد.
سه روز پيش (شنبه ? اسفند) بود که معاون مطبوعاتي وزير ارشاد در نشست خبري نمايشگاه نشريات تخصصي از دادن مجوز به ??? نشريه تخصصي و دانشگاهي در طول ? سال مسئوليتش خبر داد که به گفته وي اين آمار معادل ??.? درصد مجموع مجوزهايي است که براي اين قبيل نشريات بعد از انقلاب صادر شده است. صدور مجوز براي اين همه نشريه در شرايطي که کاغذِ روزنامه‌هاي سراسري هم به سختي تامين مي‌شود، يک علامت سئوال بزرگ ايجاد مي‌کند که مسئولان بايد به آن پاسخ بدهند.
از سوي ديگر در بحث نشر کتاب، به نظر مي‌رسد بحران کاغذ تهديدي جدي براي نمايشگاه کتاب تهران در ارديبهشت ?? خواهد بود؛ چرا که بسيار بعيد است دو ماه مانده به آغاز اين آوردگاه بزرگ، محموله جديدي وارد بازار شود تا مرهمي باشد به زخم ناشراني که به هيچ قيمتي حاضر نيستند فرصت ?? روزه اين نمايشگاه (بخوانيد فروشگاه کتاب) را از دست بدهند.
اين وضعيت را در آستانه انتخابات يازدهمين دوره رياست جمهوري به ضرورت تبليغات انتخاباتي نامزدهاي اين دوره اضافه کنيد. نشر ويژه‌نامه‌ها، چاپ بروشورهاي تبليغاتي و ... به احتمال زياد در آشفته بازار کاغذ، وضعيتي بدتر از اين را رقم خواهد زد.